Hemoroid Cerrahisi

• Hemoroid nedir?

Hemoroid, anal kanalı çevreleyen toplardamarların çeşitli nedenlerle genişlemesi ve sarkması ile ortaya çıkan anal bölgede kaşıntı, şişlik ve kanama ile kendini gösteren bir hastalıktır. Hemoroidin oluşmasında kronik ıkınma önemli yer tutar. Kronik kabızlık, kronik ağır kaldırma, prostata bağlı zor işeme, kronik öksürük, gebelik, düşük lifli gıdalarla beslenme, tuvalette uzun süre oturma, hemoroid riskini arttırır. Acılı ve baharatlı yemek hemoroid riskini arttırmaz ancak ağrıyı artırabilir. Damar ağının yerine göre hemoroidler iç ya da dış hemoroid olarak adlandırılır.

External(Dış) hemoroid;

Anal kanalın içindeki linea dentada denilen çizginin altıda kalan, yani makad tarafındaki hemoroidlere external hemoroid denir. Genellikle, ağır kaldırma sonrası ya da ıkınma sonrası aniden makad kenarında ortaya çıkan ağrılı şişlik olarak karşımıza çıkar. İçinde pıhtı oluşma ihtimali vardır. Pıhtının yapmış olduğu gerginliğe bağlı ağrıyı azaltmak için pıhtının ufak cerrahi işlemle ya da hemoroidin tamamının cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir.

Internal (iç) hemoroid:

Anal kanal içindeki toplar damar ağlarının kronik ıkınma sebebi ile genişlemesi sonucu iç hemoroidler oluşur. 4 evresi vardır.

Evre-1: Anal kanal içinde olup dışarıya çıkmayan

Evre-2: Ikınma ile çıkan, kendiliğinden geri giden

Evre-3: Ancak elle itilerek içeri giden

Evre-4: Elle itilmekle dahi içeri girmeyen

• Hemoroid nasıl tedavi edilir?

Tüm hemoroidlerin sadece %10'u ameliyat gerektirir. Genel olarak evre 1 ve 2 hemoroidler, medikal tedavi ve diyet ile evre 3,4 hemoroidler ise ameliyat ile tedavi edilir diyebiliriz. 

• Hemoroid (basur) hastalığı ameliyat yöntemleri nelerdir?

Klasik ameliyat teknikleri: Milligan Morgan, Ferguson ve Whitehead ameliyatları: Hemoroidal şişliklerin; makas, bıçak, monopolar elektrokoter, bipolar koter, Ligashure veya Ultracision türünde damar kapatma cihazları veya lazer ile kesilerek çıkartılması esasına dayanır.

Lateral internal sfinkterotomi: Makat içi basıncı düşürme amacı ile makat iç kasının bir kısmının kesilmesi işlemidir. Ameliyat sonrasındaki ilk bir aylık erken dönemde % 30 ve geç dönemde ise % 0-15 gaz ve dışkı veya gaz kaçırma (inkontinens) komplikasyonu görülebilir. Deneyimli ellerde bu tür komplikasyonların yok denilecek kadar düşük olduğu bilinmektedir.

Longo yöntemi: Hemoroid makatta genellikle üç yerde ve dizilimi de saat kadranı üzerindeki 3, 7 ve 11 hizalarıdır ve klasik cerrahi yöntemde en az üç yerden yara oluşturmak gerekir. Bu ister normal dikişle yapılsın, ister lazer uygulamasıyla yapılsın makatta ciddi yaralar oluşur. Buna bağlı olarak da hastada ameliyat sonrası ciddi ağrılar olabiliyor. Longo yönteminde ise makat dışında bir yara oluşmaz, ameliyat makat derisine (anoderm) oranla tamamen sinir ağından daha fakir bir bölge olan makatın içinde gerçekleştirilir, bu da ameliyat sonrasındaki ağrı duyusunu azaltır. Ayrıca, makat sarkması (rektal mukozal prolapsus) durumlarında ve ileri derecedeki hemoroidlerde (üçüncü ve dördüncü derecedeki hemoroidler), Longo tekniği en başarılı sonuçları verdiği bildirilen tekniktir.

Longo hemoroid ameliyatının avantajları:

Az ağrılı olması: Bu yöntemde ağrı, klasik hemoroid ameliyat tekniklerine daha azdır.

Makattan sarkmayı önlemesi: Bu ameliyat tekniğinde hemoroidler içeriye asıldığından, dışkılama sonrası olan hemoroidlerin dışarı çıkma ve sarkma olayı ortadan kalkar.

Damarları kesmesi ve dikmesi: Bu alet hemoroidal damarları keser ve diker. Böylece damarlar sabitleneceği için sonraki ıkınmalarda hemoroid (basur) memeleri makattan dışarıya çıkmayacaktır.

İşe daha erken geriye dönmeyi sağlaması: Ameliyat süresi 20-30 dakika arasında değişmektedir. Çoğu hasta 3-4 gün sonra aktif yaşamlarına ve işlerine geri dönebilir.

Longo hemoroid ameliyatı tamamen mi mükemmel?

Tabiki hayır. Öncelikle özel tek kullanımlık bir alet gerektirdiğinden, işlemin maliyeti normal hemoroid ameliyatından yüksek olmaktadır. Yine, kulandığımız bu alet barsağın içindeki mukozal tabakayı tam tur olarak kesip dikme prensipi ile çalışmaktadır ve eğer mukozadan daha derin ısırıp diker ise ciddi barsak yaralanmasına sebep olabilir. Ama bu çok çok nadir olabilecek bir komplikasyondur. Uygun olmayan hastalara yapıldığında da nüks oranları bir miktar yüksek olabilir. Bu sebeplerden dolayı 1 veye 2 adet grade 2-3 hemoroid pakesi olan hastalarda longo ameliyatı dışı tekniklerin daha uygun olduğu görüşündeyim

• Hemoroid (basur) hastalığı nüks eder mi?

Hemoroid tedavi edilse bile ameliyatsız yöntemlerde % 10-50, ameliyatlı yöntemlerde % 1.5-15 oranında tekrarlayabilir. Sebepler, uygulanan cerrahi teknik, kabızlık ve beslenme alışkanlıklarındaki yanlışlıklar olabilir.

• Hemoroid (basur) ameliyatından ne kadar sonra işe dönebilirim?

Hemoroid ameliyatından sonra mir miktar ağrı ve kanama sorunları olabileceğinden ve bu süreçte ilaçların düzenli kullanılabilmesi için hastanın 5-10 gün istirahati uygun olur görüşündeyim.  

• Hemoroid (basur) ameliyatı sonrasında hangi sorunlar görülebilir?

1. Makat bölgesinde ağrı: Hemoroid (basur) ameliyatı sonrasında en sık rastlanılan sorun olan ağrıdır.

   Çeşitli ağrı kesiciler, ameliyat sırasında makat bölgesine uygulanan markain, bupivakain gibi bölgesel anestezik maddeler ile kontrol altına alınabilir. Genel olarak, Longo ameliyatı sonrasında ağrı klasik hemoroid ameliyatına oranla daha az olur.

2. İdrar yapma zorluğu: Sıklıkla ameliyat sonrası spazm, sıkı pansuman yapılması, ameliyat sonrasında fazla sıvı alınması, ameliyatın spinal anestezi ile gerçekleştirilmesi gibi sebeplerden dolayı operasyon sonrası idrar yapmada güçlük çekilebilir. Bu sıkıntı çoğunlukla ameliyattan hemen sonraki 12 saatte görülmektedir. Bazı durumlarda bir sonda yardımı ile idrarı boşaltmak gerekebilir. 

3. Makattan kanama: Klasik hemoroid hemoroid ameliyatları sonrasında olguların % 2’sinde ve Longo ameliyatı sonrasında ise olguların % 5’inde kanama gelişir. Hemoroid ameliyatından sonraki ilk üç hafta içinde görülür ve sıklıkla dikişin veya zımbaların açılması veya enfeksiyon nedeniyle bu sorun oluşur. Kanama gelişen bu hastaların ortalama olarak % 2’sinde tekrar ameliyat gerekebilir. 

4. Geride memelerin kalması: Hastaların en sık olarak yakındığı sorun küçük deri çıkıntılarını basur memesi olarak yorumlamalarıdır. Bunlar hastaya huzursuzluk ve kaşıntı yaratırlar. 

5. Kabızlık: hastalar ameliyat sonrası, dışkılama işlemi sırasında ağrı çekeceği korkusu nedeniyle zor dışkılayabilirler. Kabızlık sorunu sıklıkla, ameliyattan sonraki 1-2 gün içinde normale döner, ancak 3 gün içinde dışkılama gerçekleşmezse dışkı gevşetici ilaçlar (laksatif) önerilir. 

6. Ameliyat sonrasında makat sarkmasının devam etmesi: Yeterli doku çıkartılmazsa makattan dışarıya sarkan ve iç çamaşırda ıslanma ve makatta kaşıntı yaratan bir şişlik kalabilir

7. Ektropion veya Whitehead deformitesi: Hemoroid (basur) ameliyatı sırasında fazla miktarda bağırsak (rektum) bölümü kesilirse ve uygun şekilde tespit edilmez veya tespitinden kurtulursa makatın dışında iyileşme yoluna gider ve bu duruma ektropion veya Whitehead deformitesi adı verilir. Bu durumda hastadan sümüksü (mukuslu) bir akıntı gelir, ciltte tahriş ve kaşıntı olur. 

8. Makat darlığı gelişmesi: Hemoroid ameliyatları sonrasındaki en ciddi komplikasyonlardan birisidir . İleri evredeki komplike olmuş hemoroidlerde ise % 5-10 oranında makat darlığı gelişir. Büyük hemoroidlerde (basur) fazla miktarda bağırsak (rektum) bölümü kesilirse veya makat kanalında alt bölüme dikiş atılırsa, geniş bir nedbe dokusu oluşacağından ileri dönemde makatta darlık gelişebilir. Longo tekniği ile gerçekleştirilen hemoroid ameliyatlarında kese ağzı (purse string) dikişi makat kanalında çok alt seviyeye atılırsa da makat darlığı gelişebilir. Hemoroid (basur) memeleri arasında sağlam doku bölümleri bırakılarak veya makat kanalında çok alt kısımlara dikiş atmaktan uzak durarak, bu komplikasyon önlenebilir. Makatta darlık gelişmesi halinde, ameliyattan 6-8 hafta sonra genişletme işlemi (dilatatör ile) uygulanabilir ve bu şekilde başarı sağlanamazsa anoplasti (proktoplasti) denilen makat ağzını genişletme ameliyatı uygulanması gerekir.

9. Makat fistülü: hemoroid (basur) ameliyatlarının % 1’inden azında makat fistülü (makat fistülü) gelisir. 

10. Enfeksiyon: hemoroid (basur) ameliyatları sonrasında şaşırtıcı bir şekilde enfeksiyon sorununa çok ender rastlanır.akatta kaşıntı: makat bölgesini aşırı temizleme ve özellikle sabun veya deterjan uygulaması sonrasında görülür. 

11. Dışkı veya gaz kaçırma: yaşlı hastaları etkileyen hemoroid (basur) ameliyatının (sfinkterotomi işlemi yapılırsa) çok ender bir komplikasyonudur. 

12. Hemoroidlerde pıhtılaşma: Hemoroid hastalığında Longo ameliyatı sonrasında % 1-6 oranında hemoroid pıhtılaşması (tromboze hemoroid) gelişebilir. 

13. Dışkı taşlaması: Hemoroid ameliyatları sonrasında dışkı taşlaşması veya ‘fekal impaksiyon’ % 1-6 oranında izlenir.   

14. Rektovajinal fistül: Longo tekniği ile gerçekleştirilen hemoroid ameliyatları sonrasında % 0.2 oranında kalın bağırsağın rektum adlı makata yakın bölümü ile kadınlık organı arasında (vajina) iştirak gelişebilir ve kadınlık organından dışkı gelebilir. Bu durum sıklıkla makat kanalına yerleştirilen kese ağzı (purse string) dikişinin, fazla derinden alınması sonucunda gelişir. 

15. Sürekli ıkınma hissi (tenesmus): Hemoroid nedeniyle Longo ameliyatı olan hastaların % 25-30’unda yerleştirilen zımbalara ve makatın sarkan bağ dokusunun kısaltılması nedeniyle sık olarak gelen ve ortalama olarak 1-6 ay arasında devam eden ıkınma hissi olabilir.

Başka soru ve sorunlarınız için bana ulaşabilirsiniz....